วิธีการดูแลผิว
หน้าแพ้ครีม มีอาการเป็นอย่างไร และมีวิธีรักษาอย่างไรบ้าง
หน้าแพ้ครีม มีอาการเป็นอย่างไร มีวิธีดูแลระหว่างเกิดอาการอย่างไรบ้าง พร้อมวิธีการรักษาให้สาวๆ กลับมามีผิวหน้าเรียบเนียน พร้อมบำรุงต่อไป
ปัญหา “หน้าแพ้ครีม” น่าจะเป็นปัญหาที่หลายคนเคยเจอ หรือ กำลังเผชิญปัญหาอยู่ ส่วนใหญ่มักจะมีอาการผื่นแดง สิวแพ้ครีม สิวอักเสบ สิวเม็ดเล็กๆ สิวเห่อขึ้นมาเต็มหน้า และอาจจะมีอาการคันร่วมด้วยรอบๆ บริเวณที่แพ้ โดยที่อาการหน้าแพ้ครีมของแต่ละคนจะแสดงอาการแตกต่างกันออกไป พร้อมทั้งบางคนอาจจะใช้ครีมชนิดเดียวกัน แต่บางคนอาจจะแพ้ครีมทาหน้า อีกคนอาจจะไม่แพ้ก็สามารถเกิดขึ้นได้ ทั้งนี้หน้าแพ้ครีมเป็นอาการที่ขึ้นอยู่กับสภาพผิวของแต่ละคน
สำหรับคนที่กำลังเผชิญปัญหาหน้าแพ้ครีม คงเกิดคำถาม ว่าควรทำยังไงให้อาการดีขึ้น คนหน้าแพ้ครีม ผิวแพ้ง่ายควรเลือกผลิตภัณฑ์ดูแลผิวอย่างไร และ ส่วนผสมชนิดไหนบางที่ควรหลีกเลี่ยงเพื่อไม่ให้อาการหน้าแพ้ครีมทาหน้ากลับมา หรือ รุนแรงมากขึ้น ซึ่งในบทความนี้จะช่วยไขข้อข้องใจที่ทุกคนสงสัยเกี่ยวกับอาการ “หน้าแพ้ครีม” ถ้าพร้อมแล้ว ไปหาคำตอบพร้อมกันเลยดีกว่า
สารบัญบทความ
หน้าแพ้ครีม ปัญหากวนใจของสาวๆ
ปัญหาหน้าแพ้ครีมที่กวนใจสาวๆ ส่วนใหญ่มักมีสาเหตุมาจากสารเคมีบางชนิดในผลิตภัณฑ์ดูแลผิวและเครื่องสำอางที่ใช้ โดยผลิตภัณฑ์มีสารเคมีเข้มข้นมากเกินไป หรือ ผลิตภัณฑ์ที่ใช้มีส่วนผสมของแอลกอฮอล์หรือน้ำหอม ซึ่งผู้ที่มีผิวแพ้ง่ายมักจะเกิดอาการหน้าแพ้ครีมหลังจากใช้ผลิตภัณฑ์
อาการหน้าแพ้ครีมบางคนอาจจะเกิดแสดงออกทันทีหลังจากใช้ผลิตภัณฑ์ หรือ แสดงออกหลังจากที่ใช้ผลิตภัณฑ์ไปสักระยะแล้วผิวเริ่มอ่อนแอจึงแสดงอาการออกมา โดยลักษณะหน้าแพ้ครีมจะมักพบในคนส่วนใหญ่ ได้แก่ สิวแพ้ครีม สิวอักเสบ สิวอุดตัน และผดผื่นแดง
บางคนอาจจะเกิดความสับสนระหว่างหน้าแพ้ครีม กับ อาการระคายเคืองผิวหน้า แต่จริงๆ แล้วอาการทั้ง 2 มีปฏิกิริยาและกลไกที่แตกต่างกัน ดังนี้
- หน้าแพ้ครีม เป็นอาการที่เกิดจากระบบภูมิคุ้มกันตอบสนองกับสารเคมีในผลิตภัณฑ์ที่ใช้ เพื่อป้องกันร่างกาย ซึ่งส่วนใหญ่มักจะตามมาด้วย ผื่นคัน ผิวลอก สิว หน้าบวม หรือ ระคายเคืองบริเวณตา จมูก และปาก
- อาการระคายเคืองผิว เป็นปฏิกิริยาที่เกิดขึ้นจากสารเคมีที่ผสมอยู่ในผลิตภัณฑ์ โดยอาการระคายเคืองผิวหน้ามักจะมีอาการทันทีหลังจากที่ใช้ และอาการมักจะจำกัดเฉพาะบริเวณที่ทาผลิตภัณฑ์ ซึ่งอาการระคายเคืองผิวหน้าเป็นอาการที่ไม่เกี่ยวข้องกับระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย
โดยทั่วไป อาการแพ้ครีมเป็นอย่างไร
สำหรับผู้ที่มีอาการหน้าแพ้ครีมจะมีอาการแพ้ครีมที่แสดงออกมาแตกต่างจากผิวหนังอักเสบจากการสัมผัสทั่วไป โดยส่วนใหญ่ผู้ที่หน้าแพ้ครีม มักจะมีอาการอย่างใดอย่างหนึ่ง หรือ หลายอย่างร่วม ได้แก่
- สิวแพ้ครีม
- สิวผด ผื่นเม็ดเล็ก
- ผิวหน้าแดงจากการอักเสบ
- ผิวแห้ง หน้าลอกเป็นขุย
- หน้าบวม
- เกิดการระคายเคืองที่บริเวณรอบดวงตา จมูก และ ปาก
อย่างที่ได้กล่าวไปข้างต้นว่าสาเหตุส่วนใหญ่ของอาการหน้าแพ้ครีม มีต้นตอมาจากสารบางชนิดที่ผสมในผลิตภัณฑ์ดูแลผิวหน้า หรือ เครื่องสำอาง ที่ใช้ โดยสารที่ก่อให้เกิดอาการหน้าแพ้ครีมมีหลายพันรายการ ไม่ว่าจะเป็น
- น้ำหอม ในน้ำหอมที่ผสมอยู่ในผลิตภัณฑ์มีสารหลายร้อยชนิดที่ผสมอยู่ ซึ่งอาจจะเกิดทำให้เกิดอาการแพ้ สิวแพ้ครีม หรือผิวหนังระคายเคืองหลังจากที่ใช้ไปได้
- สารกันบูด แม้ว่าข้อดีของสารกันบูดจะช่วยยืดอายุการใช้งานของผลิตภัณฑ์ให้ยาวนานมากยิ่งขึ้น แต่สารกันบูดสามารถทำให้ผิวหนังอักเสบได้
- สีย้อม เม็ดสี หรือ สารให้สี ผู้ที่มีประวัติแพ้สีผสมอาหาร มีโอกาสที่จะแพ้สีในผลิตภัณฑ์ดูแลผิวและเครื่องสำอางได้เช่นเดียวกัน โดยที่สีแดงและสีเหลืองมักทำให้ผิวหนังอักเสบจากการสัมผัสได้บ่อยมากที่สุด
- ทีทรีออยล์ (Tea Tree Oil) เป็นน้ำมันหอมระเหยที่สามารถทำให้เกิดอาการหน้าแพ้ครีม สำหรับผู้ที่มีผิวหนังบอบบางได้ง่าย ซึ่งนอกจากน้ำมันทีทรีออยล์แล้วยังมีน้ำมันหอมระเหยชนิดอื่นที่สามารถก่อให้เกิดอาการหน้าแพ้ครีมได้ เช่น น้ำมันหอมระเหยเปปเปอร์มินต์ กระดังงา กานพลู และอบเชย เป็นต้น
- ลาโนลิน เป็นส่วนผสมธรรมชาติที่ได้มาจากขนแกะ มักพบในผลิตภัณฑ์ที่ให้ความชุ่มชื้นแก่ผิว เช่น ครีมบำรุงผิวหน้า และ โลชั่นบำรุงผิว โดยลาโนลินสามารถก่อให้หน้าแพ้ครีมกับผู้ใช้บางคนได้
ผลิตภัณฑ์ดูแลผิว และ เครื่องสำอางบางชนิด ที่หลายๆ คนใช้ในชีวิตประจำบางอย่างอาจจะก่อให้เกิดผิวหน้าแพ้ครีมได้ โดยผลิตภัณฑ์ที่มักก่อให้เกิดอาการแพ้ หรือ ระคายเคืองผิวหน้า ได้แก่
- สบู่ ครีมอาบน้ำ
- ครีมบำรุงผิวที่ให้ความชุ่มชื้นแก่ผิว
- ครีมกันแดด
- แผ่นเช็ดเครื่องสำอาง
- แชมพู
- สีย้อมผม
- เล็บปลอม
- โคโลญดับกลิ่นกาย น้ำหอม
- ลิปสติก
ความรุนแรงของการแพ้ครีมทาหน้า
บางคนที่เกิดหน้าแพ้ครีมอาจจะมีแค่เพียงอาการแพ้เล็กน้อย แต่ในบางคนอาจจะมีอาการรุนแรงถึงขั้นต้องไปพบแพทย์ ทั้งนี้ความรุนแรงของอาการแพ้จะขึ้นอยู่กับปฏิกิริยาร่างกายกับสารในผลิตภัณฑ์บำรุงผิวและเครื่องสำอางบางชนิด ซึ่งระดับความรุนแรงอาการแพ้ สามารถแบ่งได้ 5 ระดับ ดังนี้
- ผิวหนังระคายเคืองเกิดการอักเสบ เป็นอาการหน้าแพ้ครีมที่สามารถพบได้บ่อย สามารถเกิดขึ้นได้กับทุกเพศทุกวัย โดยเฉพาะผู้ที่มีผิวบอบบาง ผิวไวต่อสารก่อภูมิแพ้ โดยจะมีอาการผื่นคัน แดง และอาจจะมีอาการผิวลอกเป็นขุยร่วมด้วย ส่วนใหญ่มักอาการแพ้มักจะเกิดหลังจากใช้ผลิตภัณฑ์ไม่นาน
- ผื่นลมพิษ ผู้ที่แพ้จะรู้สึกแสบร้อนเฉพาะจุด เหมือนมีเข็มทิ่มแทงหลังจากสัมผัสสารเคมีไม่นาน และอาการแสบร้อนจะอยู่นานหลายนาที และตามมาด้วยผื่นลมพิษที่มีลักษณะบวม แดง และคันบริเวณผิวหนังที่สัมผัสกับสารที่ก่อให้เกิด
- ผื่นแพ้สัมผัส ร่างกายจะทำปฏิกิริยากับสารก่อภูมิแพ้ หลังจากสัมผัสสาร โดยจะมีผื่นคัน บวม แดง และอาจจะเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ ทั้งนี้อาการผื่นแพ้สัมผัสสามารถอยู่ได้นานกว่า 12 ชั่วโมง และอาจจะรุนแรงมากที่สุดในช่วง 2 วัน หลังจากสัมผัสสารที่ก่อให้เกิดภูมิแพ้
- ผื่นสัมผัสที่มีปฏิกิริยาต่อแสงแดด สารในเครื่องสำอางบางชนิด อาจจะทำปฏิกิริยากับแสงแดดจนทำให้เกิดผื่นแดง คัน หรือ ผิวไหม้ที่ผิวหนังได้
- อาการแพ้รุนแรง เป็นอาการแพ้ที่เกิดขึ้นไม่บ่อย เพราะปกติแล้วครีมเป็นผลิตภัณฑ์ที่ใช้ภายนอกร่างกาย ทั้งนี้ กรณีที่เกิดอาการแพ้ครีมอย่างรุนแรงจะรู้สึกคลื่นไส้ อาเจียน หายใจลำบากติดขัด และมีผื่นขึ้นตามผิวหนัง ควรรีบไปพบแพทย์ทันที เพราะอาการแพ้ครีมรุนแรงอาจจะรุนแรงถึงขั้นเสียชีวิตได้
การวินิจฉัยทางการแพทย์ของอาการหน้าแพ้ครีม
อาการหน้าแพ้ครีมเป็นอาการที่ผู้ใช้ผลิตภัณฑ์สามารถสังเกตอาการแพ้ได้ด้วยตัวเอง ในกรณีที่อาการแพ้ครีมไม่ได้แสดงอาการรุนแรงเป็นเพียง ผดผื่น รอยแดง หรือ สิวแพ้ครีม เล็กน้อย ผู้ใช้สามารถสังเกตสารที่ก่อให้เกิดอาการแพ้ได้ด้วยตัวเอง เช่น ผลิตภัณฑ์ดูแลผิวหรือเครื่องสำอางตัวใหม่ที่เพิ่งเคยใช้ หรือ สถานที่ที่ใช้ผลิตภัณฑ์
ในกรณีที่คุณไม่ได้เริ่มใช้ผลิตภัณฑ์ดูแลผิวหรือเครื่องสำอางใหม่ อาจจะสังเกตจากผลิตภัณฑ์ที่เคยใช้โดยเริ่มจากผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนผสมของน้ำหอมหรือเม็ดสี และลองหยุดใช้ผลิตภัณฑ์ดังกล่าว เพื่อดูปฏิกิริยาของผิว โดยอาจจะใช้เวลาประมาณ 2-4 สัปดาห์ถึงจะเห็นผลลัพธ์ที่ชัดเจน
สำหรับผู้ที่หน้าแพ้ครีมแสบแดงสามารถรักษาให้ผิวกลับคืนสู่ภาวะปกติได้ดั้งเดิม ด้วยการหลีกเลี่ยงและหยุดใช้ผลิตภัณฑ์ที่ก่อให้เกิดการระคายเคือง ซึ่งระหว่างที่เกิดอาการหน้าแพ้ครีมแนะนำว่าควรหลีกเลี่ยงผลิตภัณฑ์ทุกชนิดที่มีส่วนผสมของน้ำหอม แอลกอฮอล์ สารกันบูด เพราะอาจจะทำให้อาการหน้าแพ้ครีมรุนแรงมากกว่าเดิมได้
ซึ่งในกรณีที่หน้าแพ้ครีมแล้วผิวแห้ง แตก ลอกเป็นขุยสามารถใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีให้ความชุ่มชื้นแก่ผิว เช่น ปิโตเลียมเจล หรือ ครีมบำรุงผิวได้ หรือ ในกรณีที่หน้าแพ้ครีมแล้วเกิดอาการผิวคัน ผิวแดง ผิวไหม้สามารถใช้ครีมที่มีส่วนผสมของสารไฮโดรคอร์ติโซน (Topical Hydrocortisone) ที่มีจำหน่ายตามร้านขายยาเพื่อบรรเทาอาการคัน
แต่ถ้าหากลองรักษาด้วยตนเองแล้วอาการไม่ดีขึ้น หรือ อาการแพ้รุนแรงกว่าเดิม แนะนำให้รีบไปพบแพทย์แล้วเข้ารับการรักษาเพื่อบรรเทาความรุนแรงทันที
เราสามารถหลีกเลี่ยงปัญหาหน้าแพ้ครีมได้อย่างไรบ้าง
สำหรับผู้ที่ไม่อยากเกิดอาการหน้าแพ้ครีมสามารถปฏิบัติตามคำแนะนำต่อไปนี้ เพื่อหลีกเลี่ยงอาการหน้าแพ้ครีม ได้ดังนี้
- หลีกเลี่ยงผลิตภัณฑ์บำรุงผิว และ เครื่องสำอางที่มีส่วนผสมของน้ำหอม แอลกอฮอล์ และสารกันบูด
- เลือกผลิตภัณฑ์ที่น่าเชื่อถือ มีอย. รับรอง
- เลือกผลิตภัณฑ์ที่ไม่ก่อให้เกิดการอุดตัน
- บรรจุภัณฑ์ควรระบุวิธีการใช้งาน ส่วนผสมชัดเจน และมีการปิดสนิท
- ทดสอบอาการแพ้ทางผิวก่อนใช้ โดยทดสอบบริเวณท้องแขน
- หลีกเลี่ยงการใช้ผลิตภัณฑ์ทุกชนิดที่เคยมีประวัติอาการแพ้
ถ้าหากรู้ว่าส่วนผสมใดบ้างที่สามารถก่อให้เกิดการระคายเคือง หรือ หน้าแพ้ครีม จะช่วยให้สามารถหลีกเลี่ยงปัญหาผิวที่อาจจะตามมาได้ โดยส่วนผสมในครีมทาหน้า ที่อาจจะก่อให้เกิดอาการแพ้และระคายเคืองที่พบได้บ่อยในปัจจุบัน ได้แก่
- Aluminum Compound ที่สามารถพบได้บ่อยในผลิตภัณฑ์ที่สามารถช่วยระงับกลิ่นกายและระงับเหงื่อ
- Acids ที่สามารถพบได้ในผลิตภัณฑ์ขจัดเซลล์ผิว ซึ่งสามารถก่อให้เกิดการระคายเคืองที่ผิวหนังได้ เช่น ผิวแห้ง แดง และแสบร้อน
- Fragrance เป็นส่วนผสมของน้ำหอมสังเคราะห์ที่อาจจะก่อให้เกิดการระคายเคืองได้ ซึ่งจะทำให้เกิดผื่นที่ผิวหนัง
- Metals ในกรณีที่มีประวัติแพ้นิกเกิลที่ผสมอยู่ในเครื่องประดับหรือเครื่องแต่งกาย มีโอกาสที่คุณจะแพ้ Metals ได้ ซึ่งพบได้ในผลิตภัณฑ์ระงับกลิ่นกาย และ ยาย้อมผมสีผมน้ำตาลอ่อน
- Emollients เป็นส่วนผสมที่อาจจะทำให้เกิดสิว และอาการหน้าแพ้ครีมได้ เช่น lanolin, coconut butter, isopropyl palmitate และอื่นๆ
- Sulfates เป็นสารซักฟอกที่มีผสมในผลิตภัณฑ์ต่างๆ เช่น แพชมพู ครีมอาบน้ำ ที่ก่อให้เกิดการระคายเคือง และ อาจจะทำให้เป็นโรคผิวหนังเรื้อรังได้
- Essential Oils เป็นส่วนผสมที่สามารถพบได้ทั่วไปในผลิตภัณฑ์บำรุงผิว แม้ว่าน้ำมันหอมระเหยจะเป็นน้ำหอมธรรมชาติ แต่ยังคงสามารถก่อให้เกิดอาหารหน้าแพ้ครีมได้
คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับหน้าแพ้ครีม
อาการหน้าแพ้ครีมจะเกิดขึ้นภายในระยะเวลาเท่าไหร่
ระยะเวลาที่อาการหน้าแพ้ครีมจะแสดงอาการ จะขึ้นอยู่กับปฏิกิริยาระบบภูมิคุ้มกันร่างกายของแต่ละคน สารเคมี และปัจจัยอื่นๆ ซึ่งจะใช้เวลาไม่เท่ากัน บางคนอาการหน้าแพ้ครีมอาจจะแสดงอาการแพ้ทันทีจะครีมสัมผัสกับผิว แต่บางคนอาจจะใช้เวลานานหลายสัปดาห์แล้วจึงค่อยแสดงอาการแพ้ออกมา
ข้อสรุป
หน้าแพ้ครีมเป็นอาการแพ้ที่สามารถเกิดขึ้นได้กับทุกคน ไม่ว่าจะเป็นเพศไหนหรือวัยใดก็ตาม ในกรณีที่อาการแพ้ไม่รุนแรงคุณสามารถรักษาและบรรเทาอาการหน้าแพ้ครีมได้ด้วยตัวเอง ด้วยการหลีกเลี่ยงผลิตภัณฑ์และสารที่ก่อให้เกิดการแพ้ และใช้ผลิตภัณฑ์ที่อ่อนโยนต่อผิวหนัง แต่ถ้าหากคุณมีอาการหน้าแพ้ครีมรุนแรงแนะนำว่าควรรีบไปพบแพทย์และเข้ารับการรักษาทันที เพื่อป้องกันไม่ให้อาการแพ้รุนแรงไปมากกว่าเดิม
