เข้าใจผิวตนเอง
ทราบหรือไม่บางครั้งเหงื่อก็สามารถทำให้เกิดเป็นปัญหาผิวขึ้นได้ เพราะบางคนอาจจะแพ้เหงื่อตัวเองได้ แล้วถ้าเราแพ้เหงื่อตัวเองจะต้องรักษาอย่างไรกัน แล้วทำอย่างไรถึงจะป้องกันไม่ให้เกิดปัญหาจากการแพ้เหงื่อตัวเองอีก
ในประเทศที่มีอากาศร้อนแบบไทย เหงื่อออกเป็นอาการที่เกิดขึ้นได้ง่ายมาก ไม่ว่าจากการเดิน ออกกำลังกาย ทำกิจกรรมนอกสถานที่ต่างๆ หรือในบางคนแค่อยู่เฉยๆ ก็เหงื่อออกได้แล้ว แต่เคยสงสัยกันไหมว่า ทำไมบางคนเหงื่อออกแล้วผื่นแดงขึ้นตามหน้าและลำตัว ทั้งยังมีอาการคันอีกวัน วันนี้เราจะพาคุณมารู้จักกับ “โรคแพ้เหงื่อตัวเอง” อาการเป็นอย่างไร วิธีรักษา มาดูกันเลย
สารบัญบทความ
โรคแพ้เหงื่อตัวเอง หรืออาการแพ้เหงื่อตัวเอง คือโรคภูมิแพ้ผิวหนังอักเสบชนิดหนึ่ง (Atopic Dermatitis) ผู้ที่มีอาการจะเกิดผื่นคันขึ้นตามใบหน้า ลำคอ หรือตามตัวในบริเวณที่เหงื่อออก มักเกิดกับผู้ที่มีความไวต่อสิ่งเร้าสูง โดยเฉพาะในบริเวณผิวหนัง ทำให้แพ้เหงื่อตัวเองคันได้ง่าย ซึ่งโรคแพ้เหงื่อตัวเองอาการแบ่งได้เป็น 2 กรณี ดังนี้
อาการผื่นคันบนผิวหนังที่เคยเป็นในบริเวณที่สัมผัสเหงื่อมักพบได้ในผู้ที่มีประวัติโรคภูมิแพ้ผิวหนัง มักมีอาการผื่นคัน หรือคันตามบริเวณที่มีเหงื่อมากเช่น ข้อพับต่างๆ ซอกคอ หรือตามลำตัว โดยจะมีลักษณะเป็นผดผื่นคันและจะยุบหายไปเองเมื่อผ่านไปสักระยะหนึ่ง แต่หากสัมผัสเหงื่ออีกครั้ง อาการแพ้เหงื่อตัวเองก็จะกลับมาอีก
เป็นอาการที่เกิดจากภาวะแพ้เหงื่อตัวเองโดยตรง สาเหตุมากจากการกระตุ้นการตอบสนองทางภูมิต้านทานที่ผิวหนังต่อการสัมผัสเหงื่อ โดยมีลักษณะอาการคือ มีจุดนูนแดง ตุ่มแพ้เหงื่อตัวเองขึ้นตามตัว หลังจากนั้นจะขยายออกเป็นปื้นนูนคันซึ่งเป็นลักษณะของลมพิษ ความรุนแรงของผื่นแตกต่างกันไปในแต่ละคน เริ่มจากอาการไม่รุนแรง หายเองได้ในครึ่งชั่วโมง หรือในบางรายก็มีอาการ ปากบวม ตาบวม แน่นหน้าอก ซึ่งหากมีอาการเหล่านี้ควรพบแพทย์โดยด่วน
ทั้งนี้หลายคนอาจสงสัยว่า แพ้เหงื่อตัวเองสิวขึ้นไหม แท้จริงแล้วตุ่มแพ้เหงื่อตัวเองที่มีลักษณะเป็นจุดนูนแดงขึ้นตามตัวนั้นเป็นผื่นจากการแพ้ไม่ใช่ผื่นจากผิวแต่อย่างใด อาการแพ้เหงื่อตัวเองจะมีลักษณะเป็นผื่นหรือตุ่มคัน และรอยปื้นแดงๆ บนผิวหนังเท่านั้น หากพบตุ่มใส ลักษณะคล้ายสิวอักเสบ ควรปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านผิวหนังเพื่อวินิจฉัยหาสาเหตุของอาการที่แท้จริง
สาเหตุที่ก่อให้เกิดโรคแพ้เหงื่อตัวเองมีหลายประการ โดยปัจจัยหลักๆ ที่ทำให้เกิดอาการแพ้เหงื่อตัวเองคือ ความร้อนที่ทำให้ต่อมเหงื่อของร่างกายผลิตเหงื่อออกมา เมื่อผิวหนังของผู้ป่วยมีปฏิกริยาต่อส่วนประกอบของเหงื่อผ่านระบบภูมิต้านทานใต้ผิวหนัง ก่อให้เกิดลมพิษ ผื่นแดงตามร่างกาย นอกไปจากสาเหตุนี้ การอยู่ในสภาพแวดล้อมที่ไม่ถูกสุขอนามัย มีฝุ่นละออง เชื้อโรค เชื้อรา แบคทีเรียเยอะ ยังเป็นปัจจัยที่กระตุ้นให้เกิดภูมิแพ้เหงื่อตัวเองได้ง่ายขึ้น หรือในผู้ป่วยบางรายที่มีโรคผิวหนังเดิมอยู่แล้ว หากสัมผัสกับเหงื่อก็พร้อมเกิดปฏิกริยาให้เกิดอาการคันได้ทันที สำหรับผู้ที่มีผิวบอบบาง แพ้ง่าย โดยเฉพาะในเด็กก็มีโอกาสที่เมื่อเหงื่อออกแล้วจะทำปฏิกริยากับเชื้อโรคที่อยู่รอบตัวจนเกิดเป็นอาการแพ้เหงื่อตัวเองได้เช่นกัน
โรคแพ้เหงื่อตัวเองมีวิธีรักษาหลากหลายวิธี สามารถเริ่มได้โดยการพบแพทย์ เมื่อมีอาการคันแพ้เหงื่อตัวเอง ควรรีบปรึกษาแพทย์เฉพาะทางผู้เชี่ยวชาญด้านผิวหนังเพื่อทำการตรวจเช็คอาการและรักษาโรค แพทย์อาจจ่ายยาแก้แพ้เหงื่อตัวเองมาให้ โดยแบ่งออกเป็น
1. ยาทาแพ้เหงื่อตัวเอง เช่น ครีมคอร์ติโคสเตียรอยด์ (Corticosteroid) เป็นยาที่ใช้เพื่อบรรเทาอาการระคายเคือง บรรเทาอาการอักเสบ เพิ่มความชุ่มชื้นให้ผิวหนัง ช่วยไม่ให้ผิวหนังบาง
2. ยารับประทาน ยาแก้แพ้สามารถยับยั้บสารฮีสตามีน (Histamine) ที่ทำให้เกิดอาการแพ้ บรรเทาอาการแพ้เหงื่อตัวเอง ทำให้อาการแพ้ค่อยๆ ลดลง เช่น
3. ยาฉีดรักษาแพ้เหงื่อตัวเอง ฉีดยาอะดรีนาลีน (Adrenaline) สำหรับในผู้ป่วยรายที่มีอาการแพ้รุนแรงเท่านั้น ยาจะช่วยขยายช่องทางเดินหายใจแก้อาการหายใจไม่ออก
เลือกใช้ผลิตภัณฑ์บำรุงผิวที่อ่อนโยน เหมาะสำหรับผู้ที่มีผิวแพ้ง่าย ไม่ทำให้ผิวบอบบางของผู้ที่มีโรคแพ้เหงื่อตัวเองระคายเคืองผิวได้ Bioderma Sensibio Defensive ครีมบำรุงผิวหน้าที่เหมาะสำหรับผู้ที่มีผิวบอบบาง แพ้ง่าย ผิวขาดน้ำ ด้วยเทคโนโลยีดีเฟนซีฟ ช่วยปกป้องผิวขั้นสุดด้วย คาร์โนซีน และ วิตามิน อี ช่วยปกป้องผิวแพ้แสงแดด มลภาวะ สารเคมี ได้สูงถึง 75% และเสริมสร้างความแข็งแรงของปราการผิวด้วยเตตระเปปไทด์-10 เพิ่มโปรตีนให้ปราการผิวมากกว่า 46% ทั้งยังช่วยปลอบประโลมผิว คลายความระคายเคือง
ครีมฟื้นบำรุงสูตรเข้มข้น อ่อนโยนกับผิวพิสูจน์แล้วว่าเพียง 1 สัปดาห์ พบว่า 95% ผิวได้รับการปลอบประโลม ผิวสบาย ระคายเคืองน้อยลงและชุ่มชื้นขึ้น รอยแผลจากการเกาลดลง ปราศจากน้ำหอม และพาราเบน เกลี่ยง่าย ซึมเร็ว คืนความชุ่มชื้นให้ผิวแห้ง ลอก ระคายเคืองง่าย ช่วยส่งเสริมปราการผิวให้แข็งแรงขึ้นได้ถึง 81% ช่วยฟื้นฟูปราการผิวแข็งแรงให้มีสุขภาพดี ใช้ได้ทั้งทาผิวหน้าและผิวกาย เช้าและเย็นหลังอาบน้ำ อ่อนโยนใช้ได้ตั้งแต่แรกเกิด ผู้สูงอายุ และผู้ที่มีผิวแพ้ง่าย
สำหรับผู้ที่มีผิวแพ้ง่าย ควรหลีกเลี่ยงการอาบน้ำด้วยน้ำอุ่นเพราะความร้อนจากน้ำอุ่นจะทำให้เกิดเหงื่อ ซึ่งจะมีอาการแพ้เหงื่อตัวเองตามมาได้ หลังจากอาบน้ำควรเช็ดผิวหนังให้แห้ง และทาโลชั่มชโลมผิวเพื่อเพิ่มความชุ่มชื้นให้ผิวแห้งคัน
ไม่ควรสวมใส่เสื้อผ้าที่ไม่สามารถระบายความร้อนได้ เช่น เสื้อหนาๆ เสื้อโค้ท เพราะจะทำให้เกิดเหงื่อ ไม่สามารถระบายอากาศออกไปได้ เกิดเป็นความอับชื้น กระตุ้นให้เกิดอาการแพ้เหงื่อตัวเองในที่สุด จึงควรสวมเสื้อผ้าที่โปร่งสบาย ไม่รัดแน่นจนเกินไป
หลีกเลี่ยงพฤติกรรมที่ก่อให้เกิดอาการแพ้ เช่นหลีกเลี่ยงการไปยังสถานที่ที่มีสภาพแวดล้อมที่ไม่สะอาด หรือสถานที่ที่มีฝุ่นละอองเยอะ เพื่อหลีกเลี่ยงไม่ให้เกิดอาการแพ้เหงื่อตัวเองขึ้นมาได้ หรือหากหลีกเลี่ยงไม่ได้ก็ควรสวมอุปกรณ์ป้องกันผิวหนัง เช่น แว่นตากันแดด หน้ากากอนามัย นอกไปจากนี้ ยังควรเลือกรับประทานอาหารที่เหมาะสม ไม่ควรรับประทานอาหารที่จะก่อให้เกิดเหงื่อได้ง่าย เช่น อาหารรสชาติเผ็ด หรือเครื่องดื่มร้อน
โรคแพ้เหงื่อตัวเองเกิดจากการที่ระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายตอบสนองต่อความร้อน จนทำให้เหงื่อออก สารประกอบในเหงื่ออาจไปกระตุ้นการเจริญเติบโตของแบคทีเรียหรือเชื้อราบนผิวหนัง ทำให้เกิดผื่นคัน ผื่นลมพิษบนผิวหนัง สามารถรักษาภูมิแพ้เหงื่อตัวเองได้ด้วยการพบแพทย์หรือใช้ยาเพื่อบรรเทาอาการ และใช้ครีมบำรุงที่เหมาะกับสภาพผิวแพ้ง่าย
สำหรับคำถามยอดนิยมที่ว่า แพ้เหงื่อตัวเองอันตรายไหม คำตอบคือ ขึ้นอยู่กับความรุนแรงของอาการ โดยปกติแล้วอาการแพ้เหงื่อตัวเองจะหายได้เองในเวลาไม่เกิน 1 ชั่วโมง ก็จะไม่อันตรายมากนัก แต่หากมีอาการรุนแรง ปล่อยไว้เกินหนึ่งชั่วโมงแล้วผื่นแดงคันก็ยังไม่หายไป หรือมีอาการวิงเวียนศีรษะ หายใจลำบากร่วมด้วย ควรรีบพบแพทย์โดยด่วย เพราะเป็นสัญญาณบ่งชี้ถึงความรุนแรงของอาการ
ผิวแพ้ง่าย
อาการของผิวแพ้ง่าย มีทั้งความรู้สึกคันยุบยิบ แสบร้อน ตึงผิว ระคายผิว และรอยแดงกระจายหรือเกิดขึ้นเฉพาะจุด
ผลิตภัณฑ์ในกลุ่มเซ็นซิบิโอ (Sensibio) คือผลิตภัณฑ์ที่รังสรรค์ขึ้นเพื่อผิวแพ้ง่ายโดยเฉพาะ นอกจาก เซ็นซิบิโอ เอชทูโอ (Sensibio H2O) ไมเซล่า วอเตอร์ซึ่งเป็นผลิตภัณฑ์ยอดนิยมสำหรับทำความสะอาดผิวและเช็ดเครื่องสำอางสำหรับผิวแพ้-ระคายง่าย ผลิตภัณฑ์ในกลุ่มนี้ยังรวมถึงผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดและดูแลผิวที่แพทย์ผิวหนังแนะนำ อย่างผลิตภัณฑ์ดูแลผิวหน้าสำหรับผิวแพ้ง่าย และผลิตภัณฑ์อื่นๆ เลือกผลิตภัณฑ์ดูแลผิวในชีวิตประจำวันที่เหมาะกับผิวของคุณ!
