สิวหัวหนองเกิดจากอะไร? พร้อมวิธีฟื้นบำรุงให้ผิวหน้ากลับมาเนียนใส

Key Takeaway

• สิวหัวหนองคือสิวอักเสบที่มีตุ่มแดงบวม พร้อมหัวหนองสีขาวหรือเหลืองอยู่ใต้ผิวหนัง
• สิวหัวหนองเกิดจากความมันส่วนเกิน สิ่งสกปรก และแบคทีเรียที่อุดตันรูขุมขน ทำให้ผิวอักเสบและเกิดหนองใต้ผิวหนัง
• การดูแลสิวหัวหนองควรใช้ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดและบำรุงผิวที่เหมาะกับผิวมันและผิวแพ้ง่าย เช่น เจลล้างหน้าที่อ่อนโยน และครีมบำรุงที่ปราศจากน้ำมัน เพื่อไม่ให้ผิวมันเพิ่มขึ้น

หนึ่งในปัญหาสิวที่สร้างความหนักใจมากที่สุด คงหนีไม่พ้นสิวหัวหนอง ซึ่งต่างจากสิวอุดตัน สิวผด หรือสิวเสี้ยนที่พอปกปิดด้วยรองพื้นหรือคอนซีลเลอร์ได้ แต่สิวหัวหนองกลับเห็นชัดด้วยหัวสีเหลือง แถมยังเจ็บเมื่อสัมผัส และยิ่งใช้เครื่องสำอางปกปิดก็ยิ่งเสี่ยงต่อการอุดตันและอักเสบมากขึ้น Bioderma จะพามาทำความรู้จักกับสิวหัวหนองว่าเกิดจากอะไร และควรดูแลรักษาอย่างไรให้สิวหายไป ไม่กลับมากวนใจอีก

สิวหัวหนองคืออะไร?

สิวหัวหนองหรือสิวอักเสบหัวหนอง (Pustules) เป็นสิวอักเสบชนิดหนึ่ง มีลักษณะเป็นตุ่มแดงที่ฐาน และมีหัวสิวสีขาวหรือเหลืองเกิดจากหนองภายใน อาจขึ้นเป็นเม็ดเล็กหลายหัวกระจายหลายจุด หรือเป็นเม็ดใหญ่เฉพาะบางบริเวณ พบได้เกือบทุกส่วนของร่างกาย 

โดยทั่วไปสิวหัวหนองไม่อันตราย แต่เพราะมีการอักเสบและบวมแดง จึงทำให้เจ็บ โดยเฉพาะเมื่อสัมผัส ในบางรายหากขึ้นบริเวณหน้าผากและอักเสบรุนแรง อาจมีอาการปวดศีรษะร่วมด้วย แม้สิวหัวหนองจะรักษาไม่ยากเพราะอักเสบอยู่เพียงชั้นผิวตื้น แต่หากปล่อยไว้หรือถูกกระตุ้นจากปัจจัยต่างๆ ก็อาจลุกลาม อักเสบมากขึ้นจนทำให้ดูแลยากและใช้เวลานานกว่าเดิม

สิวหัวหนองเกิดจากอะไรได้บ้าง

สิวหัวหนองเกิดจากหลายปัจจัยร่วมกันที่กระตุ้นให้ผิวเกิดการอุดตันและอักเสบ จนพัฒนาเป็นตุ่มสิวมีหนอง สาเหตุสำคัญมีดังนี้

• ความมันส่วนเกินและสิ่งสกปรกสะสม รวมไปถึงเซลล์ผิวเก่าและเชื้อแบคทีเรีย (C.acnes) อุดตันในรูขุมขน จนกลายเป็นสิวอักเสบมีหนอง
• โรคสะเก็ดเงิน (Psoriasis) อาการคือผิวแห้งคัน ลอกเป็นขุย และบางครั้งมีตุ่มหนองร่วมด้วย
• โรคผิวหนังอักเสบโรซาเซีย (Rosacea) มีลักษณะเป็นผื่นคันแดง ตุ่มนูนหรือตุ่มหนอง พร้อมรอยแดงและเส้นเลือดฝอยบนผิวหนัง
• โรคอีสุกอีใส (Chickenpox) โดยทั่วไปอีสุกอีใสเริ่มจากผื่นแดง ต่อด้วยตุ่มน้ำใส แล้วค่อยเป็นตุ่มน้ำขุ่น จากนั้นจึงตกสะเก็ด แต่หากติดเชื้อแบคทีเรีย ตุ่มน้ำจะกลายเป็นตุ่มหนอง
• โรคเพมฟิกัส (Pemphigus) เริ่มจากแผลถลอก แล้วกลายเป็นตุ่มน้ำใสอาจมีอาการแสบร่วม หากติดเชื้อจะกลายเป็นตุ่มหนองหรือมีสะเก็ดน้ำเหลือง และลุกลามควบคุมยาก
• โรคฝีดาษ (Smallpox) โรคผิวหนังจากไวรัสวาริโอลา มักเริ่มเป็นผื่นแดงเรียบๆ ก่อนนูนขึ้นเป็นตุ่มน้ำและตุ่มหนอง ตกสะเก็ด และทิ้งแผลเป็นจากรอยสิว

สิวหัวหนองมักเกิดบริเวณไหน

สิวหัวหนองสามารถเกิดได้ทั่วร่างกาย ไม่ใช่แค่ใบหน้า บริเวณที่พบบ่อยที่ควรใส่ใจเป็นพิเศษ ได้แก่

• สิวหัวหนองที่หัว แม้จะไม่ใช่บริเวณที่พบบ่อย แต่บริเวณศีรษะมักเกิดความอับชื้นจากเหงื่อใต้เส้นผม จึงสามารถเป็นสิวหัวหนองได้
• สิวหัวหนองที่หน้าผาก สิวขึ้นหน้าผากพบบ่อยเพราะเป็น T-Zone ที่มีต่อมไขมันมาก ทำให้เกิดน้ำมันส่วนเกินและสิวง่าย
• สิวหัวหนองที่จมูก อีกหนึ่งบริเวณ T-Zone ที่มีรูขุมขนกว้างและความมันสูง จึงเกิดสิวได้หลายชนิด
• สิวหัวหนองที่แก้ม เกิดจากการสัมผัสผิวบ่อย แม้ไม่ใช่บริเวณ T-Zone ที่ผิวมันมาก ก็ทำให้เกิดสิวหนองหลายหัวได้
• สิวหัวหนองที่คาง สิวขึ้นคางมักเกิดเพราะเป็นจุดที่มือไปสัมผัสบ่อย ทำให้เชื้อแบคทีเรียและสิ่งสกปรกสะสม
• สิวหัวหนองที่คอ สิวขึ้นคอมักเกิดเพราะเป็นจุดที่มักละเลยทำความสะอาด ทำให้คราบเหงื่อและความมันจากเส้นผมสะสม
• สิวหัวหนองที่หน้าอก สิวหัวหนองบนหน้าอกมักเกิดจากความอับชื้น เสื้อผ้า และคราบเหงื่อหรือความมันสะสม
• สิวหัวหนองที่หลัง สิวที่หลังมักเกิดง่าย เพราะเป็นบริเวณปิด อับอากาศจากเสื้อผ้าที่ปกคลุมอยู่

บีบสิวหัวหนองได้ไหม?

ไม่ควรบีบสิวหนองเอง เพราะสิวหัวหนองเป็นสิวอักเสบ การบีบเองอาจทำให้สิวลุกลาม แดง หรือเจ็บมากขึ้น หากจำเป็นควรให้แพทย์ดูแล บีบหรือกดสิวหนอง ช่วยให้สิวยุบเร็วและลดการอักเสบรอบๆ ผิว

สิวหัวหนองกี่วันถึงหาย หายเองได้ไหม?

โดยปกติสิวอักเสบหรือสิวหัวหนองสุกจะใช้เวลาประมาณ 4 - 6 สัปดาห์ กว่าจะยุบและกลับมาเรียบเนียนเหมือนเดิม แต่อาจเหลือรอยสิวให้ต้องดูแลเพิ่มเติม ดังนั้น คนที่มีสิวหัวหนองควรใจเย็น รอให้สิวค่อยๆ หายไปเอง

แนวทางในการดูแลและรักษาสิวหัวหนอง

ถ้าอยากให้สิวหัวหนองหายเร็วและไม่ลุกลาม สามารถดูแลและบรรเทาอาการ ได้ดังนี้

ใช้ผลิตภัณฑ์ล้างหน้าและบำรุงผิวสำหรับคนผิวมันและเป็นสิวง่าย 

เจลล้างหน้า Bioderma Sebium Gel Moussant เหมาะสำหรับผู้มีผิวแพ้ง่ายและเป็นสิวง่าย ทำความสะอาดผิวได้ล้ำลึกอย่างอ่อนโยน ลดแบคทีเรียต้นเหตุของสิวด้วย Copper Zinc Complex พร้อมสารสกัดจากใบแปะก๊วย (Ginkgo Biloba Leaf Extract) ปลอบประโลมผิวและลดการอักเสบ 

ขณะเดียวกันครีมบำรุง Bioderma Sebium Pore Refiner มีส่วนผสมสำคัญอย่าง Fluidactiv™ กรดอะการิก (Agaric acid) และ Mattifying Powder ช่วยให้รูขุมขนแลดูเล็กลง ปรับสภาพผิวให้เรียบเนียนละเอียด พร้อมคงความกระจ่างใสตามธรรมชาติของผิว อ่อนโยนต่อผิว ไม่ก่อให้เกิดสิวอุดตัน และยังทำหน้าที่เป็นเมคอัพเบสที่ดีอีกด้วย

ใช้ยาทาเฉพาะที่รักษาสิวหัวหนอง

ยาทาภายนอกเป็นวิธีลดสิวหัวหนองที่ควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรก่อนใช้ เพื่อให้ใช้ปริมาณและความถี่เหมาะสม ตัวยาที่มักใช้เป็นยาต้านแบคทีเรียเฉพาะที่ หรือยาละลายสิวอุดตัน ช่วยลดการอักเสบและหัวหนอง ตัวอย่างเช่น กรดซาลิไซลิก (Salicylic Acid) เบนโซอิลเพอร์ออกไซด์ (Benzoyl Peroxide) คลินดาไมซิน (Clindamycin) และเรตินอล (Retinol)

รับประทานยาเพื่อรักษาสิวหัวหนอง

หากสิวหัวหนองเล็กๆ แต่รุนแรง การรักษาโดยใช้ยาทาภายนอกอย่างเดียวอาจไม่เพียงพอ ควรปรึกษาแพทย์ผิวหนังเพื่อรับยารับประทานที่เหมาะสม เช่น ยาปฏิชีวนะเพื่อลดเชื้อแบคทีเรีย ยาลดการอักเสบ หรือยาที่ช่วยควบคุมการทำงานของต่อมไขมันใต้ผิวหนังให้ผลิตน้ำมันน้อยลง ช่วยให้สิวยุบเร็วขึ้น ตัวอย่างเช่น อะม็อกซีซิลลิน (Amoxicillin) หรือยาคุมกำเนิด (Oral contraceptive pill)

โฟโตไดนามิกรักษาสิวหัวหนอง

การเข้ารับบริการทำหัตถการกับแพทย์ผิวหนังก็เป็นอีกทางเลือกหนึ่งในการรักษาสิวหัวหนองให้หายขาด หนึ่งในวิธีที่นิยมคือโฟโตไดนามิก (Photodynamic Therapy หรือ PDT)

PDT เป็นการรักษาสิวโดยใช้สารไวแสง (Photosensitizing Agent) ร่วมกับการฉายแสงจากแหล่งกำเนิด เช่น เลเซอร์ เมื่อแสงทำปฏิกิริยากับสารไวแสงภายในผิว จะช่วยทำลายเซลล์ผิวที่ทำงานผิดปกติและฆ่าเชื้อแบคทีเรียที่ก่อให้เกิดสิว

ทริกง่ายๆ ช่วยป้องกันสิวหัวหนอง 

ไม่ว่าจะเป็นสิวอักเสบหัวหนอง สิวหัวช้าง หรือสิวหนองไม่มีหัว หากดูแลผิวตามขั้นตอนเหล่านี้ ก็ช่วยลดโอกาสเกิดสิวหัวหนองได้

• ควรหลีกเลี่ยงอาหารทอดหรือของมัน เพราะไขมันในอาหารเหล่านี้กระตุ้นการสร้างสารที่ทำให้เกิดการอักเสบในร่างกาย
• ดูแลความสะอาดร่างกาย โดยเฉพาะผิวหน้าที่บอบบาง ควรใช้คลีนซิ่งและเจลล้างหน้าที่ล้ำลึกแต่ยังอ่อนโยน ไม่ทำร้ายผิวหรือกระตุ้นสิวอักเสบเพิ่มเติม
• ลดการสัมผัสหน้า เพราะสิ่งสกปรกจากมืออาจตกค้าง ทำให้รูขุมขนอุดตัน และหากกดหรือบีบสิวหัวหนองไม่ถูกวิธี จะยิ่งทำให้ผิวอักเสบหรือตกค้างเป็นรอยแผลได้
• ใช้เซรั่ม ครีมบำรุงผิว และครีมกันแดดเนื้อบางเบา ไม่ใช่เนื้อออยล์ เพื่อลดความมันบนผิวหน้า

สรุป

สิวหัวหนองเกิดจากการอุดตันของความมัน สิ่งสกปรก และแบคทีเรีย ทำให้ผิวอักเสบและเกิดหนองใต้ผิวหนัง หากละเลยการรักษาอาจทิ้งรอยสิวหรือแผลเป็นได้ การดูแลจึงควรใช้ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดและบำรุงผิวที่เหมาะกับผิวมันและผิวแพ้ง่าย รักษาความสะอาดผิวหน้าอย่างสม่ำเสมอ หลีกเลี่ยงการบีบสิว และหากมีอาการรุนแรงควรปรึกษาแพทย์เพื่อการรักษาที่เหมาะสม

คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับสิวหัวหนอง (FAQ)

มาทำความเข้าใจเกี่ยวกับสิวหัวหนองให้มากขึ้น ผ่านคำถามที่คนมักสงสัย พร้อมคำตอบง่ายๆ เพื่อให้รู้จักสาเหตุ อาการ และวิธีดูแลสิวหัวหนองอย่างถูกต้องกัน

สิวหัวหนอง ใช้แผ่นแปะสิวได้ไหม?

ไม่แนะนำให้ใช้แผ่นแปะสิวกับสิวหัวหนอง เนื่องจากสิวชนิดนี้เป็นสิวอักเสบ หากใช้แผ่นแปะสิวอาจยิ่งกักเก็บความชื้น ทำให้สิวอักเสบรุนแรงขึ้น และเสี่ยงติดเชื้อได้ ทางที่ดีควรใช้ยาทารักษาสิวอักเสบตามคำแนะนำของแพทย์ผิวหนัง หรือดูแลด้วยการล้างหน้าและบำรุงผิวอย่างถูกวิธี แทนการใช้แผ่นแปะสิวกับสิวหนอง

สิวหัวหนองเล็กๆ ควรบีบไหม?

สำหรับสิวหัวหนองเล็กๆ ก็ไม่ควรบีบเอง เพราะแม้จะเป็นเม็ดเล็ก แต่เป็นสิวอักเสบ การบีบเองอาจทำให้แบคทีเรียแพร่กระจาย ผิวบริเวณรอบๆ อักเสบมากขึ้น หรือเกิดรอยแผลเป็นได้ วิธีคือดูแลผิวให้สะอาด ใช้ยาทารักษาสิวอักเสบตามคำแนะนำของแพทย์ผิวหนัง และปล่อยให้สิวยุบตัวเองอย่างเป็นธรรมชาติ

สิวหัวหนองกับสิวอักเสบต่างกันอย่างไร?

สิวหัวหนอง คือสิวอักเสบประเภทหนึ่ง มีลักษณะตุ่มแดง บวม และมีหัวหนองสีขาวหรือเหลืองอยู่ด้านบนใต้ผิวหนัง ส่วนใหญ่เกิดจากการอุดตันของความมัน สิ่งสกปรก และเชื้อแบคทีเรีย ส่วนสิวอักเสบเป็นคำกว้าง ครอบคลุมทั้งสิวหัวหนอง สิวหัวช้าง หรือสิวแดงอักเสบที่ไม่มีหนอง จุดต่างคือสิวหัวหนองจะมีหนองชัดเจน ส่วนสิวอักเสบทั่วไปอาจมีเพียงความแดง บวม หรือเจ็บโดยไม่มีหนอง ทำให้สิวหัวหนองมักต้องดูแลและรักษาเฉพาะมากกว่า